SONA 2022: Onteiening en ekonomiese groei gaan nie hand aan hand nie

“As die regering ernstig is om die ekonomie aan die gang te kry, moet hulle sekere bepalings van die onteieningswetsontwerp skrap,” sê Francois Wilken, president van Vrystaat Landbou (VL).

“Die Wetsontwerp op Onteiening, in sy huidige formaat, bevat elemente wat Vrystaat Landbou nie ondersteun nie en wat beleggers onseker kan maak oor beleggings in Suid-Afrika wat enige eiendom – selfs intellektuele eiendom – behels!

President Cyril Ramaphosa het aan die begin van sy staatsrede op 10 Februarie 2022 erken dat 'n suksesvolle en groeiende ekonomie vryemarkgedrewe is en dit is wat nodig is om die meeste werksgeleenthede te skep. Hy het dit ook duidelik gemaak dat die taak van die staat is om die bemagtigende omgewing te skep waarin die private sektor – klein sowel as groot ondernemings – saam kan groei.

Vrystaat Landbou is verheug dat sleutelkwessies vir die landbou wat ons herhaaldelik oor die jaar uitgelig het, erken is:

– Onsekerheid en onnodige ontwrigting veroorsaak deur 'n onbetroubare kragtoevoernetwerk

– Die haglike toestand van ons land s'n landelike padinfrastruktuur

– Die plundering van ons nasionale spoornetwerk infrastruktuur

– Die bottelnek by ons land hawens wat hoëwaarde-uitvoere en bederfbare landbouprodukte belemmer

– Die tekort aan landelike veiligheidspersoneel

Vir te lank het die debat oor Onteiening sonder Vergoeding beleggers afgeskrik en is dit as rookskerm gebruik vir die plundering van ons nasionale infrastruktuur! Of die president die skuldiges gaan aankla soos belowe is, sal die tyd leer.

Die President het herhaal dat ons as 'n ontwikkelende staat sal voortgaan om grondhervorming en transformasie te dryf. Dit beteken die staat sal die planne sentraal maak en probeer om dit uit te voer. Die verskillende meesterplanne is genoem en die landboumeesterplan, wat verlede jaar onderteken is, word vanjaar in werking gestel. Om suksesvolle ontwikkelingsaksies uit te voer, is 'n hegte en bevoegde staatsbevel nodig, wat die verkryging en ondersteuning van die grondvlaksamelewing vereis.

Dit is beklemtoon dat "'n aktiewe en betrokke burgerlike samelewing noodsaaklik is vir 'n bekwame staat en vir ontwikkeling." Dit is hier waar Vrystaat Landbou sal fokus om ons grondvlakstrukture, die landbouverenigings, te bemagtig om aktief deel te neem. Die landbousektor kan die regte strukture vestig vir grondvlak-implementering van gesamentlike planne en aksie, en ook die “waghond”-funksie vervul om die staat aanspreeklik te hou vir hul SONA-2022-beloftes.